سوگیری معاملاتی باورگرایی : (4 مهر ماه 1402)

تعصب عاملی نا به جا

تعریف:  این سوگیری همانطور که از نامش پیداست نوعی ادراک گزینشی است و موجب استقبال ما از نظراتی می شود که با باورهای ما یکی باشند و مسائلی که برخلاف باورهای ما باشند برایمان بی اهمیت بودن جلوه میکنند . ما بر اتفاقاتی که به آن ها باور داریم تمرکز میکنیم و به درست بودن آن ها یقین می یابیم . در واقع ما خود را متقاعد میسازیم حتی اگر شرایط آن طور که باید باشد نباشد  و به هر چه بر خلاف آن چه میپنداریم کم تر بها میدهیم.

  مثلا اگر در بازار سهمی به دلایلی مورد توجه قرار گیرد و حرف از این سهم در تمامی بازار پخش گردد تنها با عنوان آنکه(( میگویند این سهم خوب است )) باوری شکل میگیرد که حتی اگر برخلاف آن ظاهر گردد فرد بر پای اعتقاد خویش می ایستد .سوگیری که اکثرا در بازار شاهد آن هستیم . سرمایه گذاران تنها پتانسیل رشدی یک سهم را می بینند نه مشکلات در حال حاضر آن..... 

 اگر بخواهیم به مثالی دیگر بپردازیم این چنین می توان گفت :

نسبت قیمت به سود در بازار سرمایه توسط دو پروفسور مورد بررسی قرار گرفت اعتقاد جمعی بر آن است که سهمی در صورت داشتن قیمت به سود پایین تر برای خرید مناسب تر است و زمانی که این نسبت بالا رود باید سهم خود را بفروشند در نتیجه بر اساس شواهدات نشان داده شد که اگرچه این اتفاق به نسبت درست است اما شواهد برخلاف آن نیز به همان اندازه محکم بودند. در نتیجه این طور جمع بندی شد که بازده نقدی به تنهایی نمی تواند پیش بینی قابل توجهی از بازده سهم در سال پیش روی آن باشد هم چنین در دوسال پیش روی آن نیزهیچ ارتباط معناداری بین قیمت به سود و بازدهی سهم  در مشاهدات آن ها دیده نشد.

حال شاید بد نباشد نگاهی به وضعیت قیمت به سود بازار سرمایه بیندازیم :

 نسبت  پی بر ای یا نسبت قیمت به درآمد سهام در شهریور ماه 1402 در تاریخ 14 مرداد ماه در بالاترین سطح از خود یعنی 8.4  قرار داشت ،  ولی پس از آن مجددا  با کاهش دنبال شد. با این وجود می توانیم این فرض را که قیمت ها در سطح بسیار ارزنده ای قرار دارند را در نظر داشته باشیم.

هم چنین اگر از سال 1396 تا کنون به بررسی بازار  بپردازیم پس از آنکه در آخرین روز مرداد ماه این نسبت به رقم 7.6 واحد رسیده بود .در شهریور ماه اوضاعی رو به رشد را تجربه نمود . 

در بازار سرمایه برخی از صنعت ها مانند رفاهی هتل و رستوران حمل و نقلی ها بیشترین قیمت به سود  را در 12 ماه گذشته داشته اند و کم ترین میزان این سود به خودرویی ها در 12 ماه گذشته تعلق داشته که منفی بوده است صنعت رفاهی که با بیشترین درصد سود در 12 ماه گذشته به رقم 34 رسیده بود دارای بازدهی متوسط بیش از 7 درصد بوده است یا صنعت چاپ و نشر که دارای سود در 12 ماه گذشته بیش از 12 درصد بوده است بازدهی  آن در شهریور ماه به تنها مثبت بلکه منفی 18 درصد رقم خورد .

p/e ttm: 

از آن جایی که نسبت قیمت به سود تمام صنایع نسبتی است که باید مورد مطالعه قرار گیرد این جمع بندی به دلایل محدود بودن دیتای در دسترس به صورت همه جانبه نمی تواند مورد بررسی قرار گیرد.

با این وجود می دانیم که قیمت به سود نمادهای فولادی در سطح کم تری از سایرین قرار دارد با این وجود بازدهی این صنعت در 6 ماه 1401 منفی بوده است اما در 1402 با رشد همراه گشتند ،  فولاد شاهرود با بازدهی 77درصدی در صدر بازدهی صنعت فولاد در پنج‌ماه اخیر قرار دارد. پس از آن «فسبزوار» با ثبت بازدهی 38درصدی، «فجهان» با ثبت بازدهی 29درصدی و «ارفع» با ثبت بازدهی 20درصدی «کویر» با ثبت بازدهی 10درصدی، «فغدیر» با بازدهی 7درصدی و «فولاد» با رشد قیمتی یک‌درصدی، همراه گشتند. 

بازدهی صنایع در شهریور ماه : 

مزایای فولادی ها :

ریسک پایین و بازدهی بالا با pe بیش از ۶ در سهام فولادی‌ها این صنعت را یکی از صنایع مستعد رشد و مورد توجه میسازد چرا ؟

 با وجود آنکه رشد این صنعت از برخی صنایع دیگر در بازار حتی با وجود قیمت به سود بالاتر آن ها دیگر کم تر بوده است

شایدچون پای سوگیری باورگرایی در میان است، با این وجود این صنعت هم چنان درگیر داستان های تحولات بورس‌کالا  ، تغییرات نرخ جهانی و دلار ، شرایط تامین گاز ، می باشد .

   کارشناس بازار سرمایه: مرسده گونه